Günlük Adımlar Yazılar

Helalleşmek Farz mıdır? Tarihin Aynasında Bir Vicdan Muhasebesi Bir tarihçi olarak, geçmişin yankılarını dinlemek benim için yalnızca belgeleri okumaktan ibaret değildir; o yankıların bugüne dokunan sesini anlamaya çalışırım. İnsan topluluklarının geçirdiği dönüşümler, sadece siyasi ya da ekonomik kırılmalarla değil, aynı zamanda ahlaki ve manevi yüzleşmeler üzerinden de şekillenir. İşte bu noktada “helalleşmek” kavramı, hem bireysel hem de toplumsal tarihimizin en derin aynalarından biridir. Helalleşmenin Kökleri: İslam’ın Vicdanı ve İnsanlık Onuru Helalleşmek, Arapça “halâl” kökünden gelir; yani “hakkı temizlemek, helal hâle getirmek”. İslam inancına göre bir kulun, bir başka kula yaptığı haksızlık, kul hakkı doğurur. Bu hak, yalnızca Allah ile kul…

Özet: Sandalye kapmaca oyunu müzik eşliğinde hareket eden oyuncuların müzik durduğunda oturacak sandalye bulmaya çalıştığı bir refleks ve strateji oyunudur. Kurallar basit olsa da farklı yaş grupları, kültürler ve bakış açıları oyunun anlamını ve kazanma yöntemlerini şekillendirir. Sandalye Kapmaca Oyununun Kuralları Nelerdir? Strateji, Duygu ve Toplumsal Bağlam Üzerinden Bir Bakış Çocukken oynadığımız oyunları hatırlayın… Gülüşmeler, heyecan, koşuşturmalar… Sandalye kapmaca da bu anıların en unutulmazlarından biridir. Görünüşte basit gibi dursa da, müzik durduğunda bir sandalyeye ulaşma çabası aslında çok daha derin anlamlar taşır. Bu yazıda, hem kurallarını hem de erkeklerin objektif bakış açısıyla kadınların duygusal ve toplumsal yaklaşımını karşılaştırarak bu oyuna…

Güvercin Boynu Ne Demek? Rengin, Kültürün ve Anlamın Kesişimi Güvercin boynu… Türkçenin şiirsel damarlarından sızan bu ifade, yalnızca bir renk tanımı değil; tarih, kültür ve sembolizmle örülmüş bir anlamlar bütünüdür. Halk arasında sıkça kullanılan “güvercin boynu rengi” deyimi, maviyle yeşilin, morla gri tonlarının iç içe geçtiği ışıltılı bir renge işaret eder. Ancak bu kelimenin çağrıştırdığı şey, yalnızca görsel bir etki değildir. Tarihsel bağlamı, dilsel gelişimi ve kültürel sembolleriyle “güvercin boynu”, estetikten kimliğe kadar uzanan çok katmanlı bir anlatıya dönüşür. Tarihsel Arka Plan: Renklerin Dili ve Güvercinin Gölgesi Osmanlı döneminde renk yalnızca süs değil, sınıf, inanç ve aidiyetin göstergesiydi. “Güvercin boynu”…

Notre Dame’ın Kamburu Hikâyesi Nerede Geçiyor? Paris’in Gölgesinde Bir Destan Herkesin bildiği o ünlü hikâye… Kambur Quasimodo, Paris’in ihtişamlı Notre-Dame Katedrali’nde yaşayan, dışlanmış, sevimli ama aynı zamanda kasvetli bir karakter. Victor Hugo’nun 1831’de yazdığı Notre-Dame’ın Kamburu romanı, yüzyıllardır hem okuyucuları büyülemeye devam ediyor hem de katedrale olan ilgiyi arttırıyor. Peki, bu unutulmaz hikâye nerede geçiyor? Gerçekten de Notre-Dame Katedrali bu romanın tam kalbinde mi? Gelin, hem tarihsel hem de edebi bir bakış açısıyla bu soruyu derinlemesine inceleyelim. Notre-Dame Katedrali: Hikâyenin Tam Kalbinde Romanın geçtiği yer, başta Paris, Fransa’dır. Ancak, bu sadece coğrafi bir gerçeklik değil, aynı zamanda hikâyenin ruhunu oluşturan…

Gümrüklü Antrepo Ne Demek? Psikolojik Bir Mercekten Analiz Bir psikolog olarak, insan davranışlarını anlamak ve çözümlemek her zaman ilgimi çekmiştir. Toplumun şekillendirdiği düşünceler, duygular ve eylemler, her bir bireyin iç dünyasında farklı izler bırakır. İnsanlar, çevrelerindeki dünyayı, kültürel normları ve toplumsal yapıları nasıl algılar? Bu algılar, onların davranışlarını nasıl yönlendirir? Bugün ise, oldukça teknik bir kavram olan gümrüklü antrepo üzerine düşündüğümüzde, bu sorulara yanıt ararken, sadece lojistik ve ekonomiyle ilgili değil, aynı zamanda psikolojik derinliklere inmek istiyorum. Bir gümrüklü antrepo, dış ticaretin ve lojistiğin kritik bir parçasıdır. Ancak bu mekânlar, yalnızca fiziksel ürünlerin depolandığı yerler değil, aynı zamanda insan ruhunun…

Fransız Güpürü Nedir? Bir Estetiğin Ontolojisi Üzerine Düşünceler Giriş: Zarafetin Felsefesi Bir filozof için Fransız güpürü yalnızca bir kumaş, bir süsleme biçimi değildir; o, insanın estetikle kurduğu ontolojik bağın dokusudur. Güpürün iç içe geçmiş ilmekleri, insanın anlam arayışına benzer: her düğüm bir düşünceyi, her boşluk bir sessizliği temsil eder. Güzelliğin ne olduğuna dair kadim sorular —“Güzel olan, sadece faydalı olan mıdır?”— bu dantel dokusunun ince ağlarında yankılanır. Fransız güpürü, estetiğin somutlaşmış bir formu olarak, insanın hem ellerinin emeğini hem de zihninin soyut arayışını taşır. Epistemoloji: Bilginin Dantel Dokusu Fransız güpürü, 17. yüzyıl Avrupa’sında aristokrasinin zarafet sembolü olarak doğmuştur. Ancak onun…

Kaplumbağalar En Az Kaç Yıl Yaşar? Zamanın ve Toplumsal Değerlerin Aynasında Bir Yolculuk Zaman kavramı üzerine düşünürken bazen insana küçük gelen ömürler, doğanın bazı canlıları için devasa bir yolculuğa dönüşür. Kaplumbağalar da bu “zamana hükmeden” türlerden biridir. Sessiz, yavaş ve sabırlı adımlarıyla sadece doğada değil, insanlığın anlam arayışında da bir metafor haline gelmiştir. Ancak “Kaplumbağalar en az kaç yıl yaşar?” sorusu, yalnızca biyolojik bir bilgi değil; toplumsal değerleri, empatiyi, adaleti ve çeşitliliği de içine alan geniş bir çerçevede ele alınması gereken bir konudur. Çünkü bir türün ömrü üzerine düşünmek, aslında onunla kurduğumuz ilişki biçimini de sorgulamaktır. Doğanın En Sabırlı Yolcuları:…

Kanırtmak Nedir? Bir Kelimenin Derinliklerinde Kaybolmak İçinde Kaybolduğun Bir Söz: Kanırtmak Hayat bazen kelimelerle şekillenir. Bir bakış, bir söz, bir tavır… Hepsi gizemli bir şekilde anlam kazanır ve bir araya geldiğinde, bir anın içinde kayboluruz. Bazı kelimeler ise, bir cümlenin içinde zarifçe yol alırken, diğerleri hani o derin izleri bırakır; kaybolduğumuz, unutamadığımız anları. İşte “kanırtmak” da böyle bir kelime. Herkesin bildiği ama birçoğunun tam anlamıyla tanımadığı, hissettiği ama ismini koyamadığı bir anlam. Bir ilişkiyi derinden etkileyen bir duygu olabilir mi? Bazen sadece kelimelerin değil, ses tonunun, bakışın ve bir anlık duygu durumunun etkisiyle “kanırtmak” bir insanı neredeyse kendi içine hapsedebilir.…

16. Yüzyıl Padişahı Nerede Yemek Yerdi? Osmanlı Sofrasına Ekonomik Bir Bakış Bir ekonomist için tarih, sadece olayların kronolojisi değil; kaynakların sınırlılığı ve bu sınırlılıkla yapılan seçimlerin sonuçlarıdır. 16. yüzyıl Osmanlı sarayında padişahın nerede yemek yediği sorusu, yalnızca mekânsal bir merak değil; devlet ekonomisinin, üretim-tüketim ilişkilerinin ve sembolik gücün nasıl dağıtıldığını gösteren bir göstergedir. Çünkü yemek, her dönemde olduğu gibi o dönemde de bir kaynak tahsisi meselesiydi: kim, neyi, ne kadar ve hangi ortamda tüketebilirdi? Saray Sofrası: Lüksün Politik Ekonomisi 16. yüzyılda Osmanlı İmparatorluğu’nun zirvesine ulaştığı dönemde, Topkapı Sarayı sadece bir ikametgâh değil, aynı zamanda ekonomik bir organizasyondu. Padişah, genellikle Enderun…

Toplumun Sessiz Aynası: Mezar Kültürü Üzerinden Sosyolojik Bir Okuma Toplumun yapısını anlamak bazen şehirlerin gürültüsünde değil, mezarlıkların sessizliğinde mümkün olur. Bir araştırmacı olarak her zaman şunu düşündüm: insanlar yaşarken birbirleriyle kurdukları ilişkileri, ölümden sonra da sürdürürler mi? “Üst üste mezar gömülür mü?” sorusu, yüzeyde teknik bir defin meselesi gibi görünse de, aslında toplumsal hafızanın, inanç sistemlerinin ve cinsiyet rollerinin derinlerine uzanan bir sosyolojik tartışmanın kapısını aralar. Mezar Kültürü ve Toplumsal Hafıza Mezarlıklar, toplumların sessiz arşivleridir. Her mezar taşı bir hikâye, her defin biçimi bir kültürel göstergedir. “Üst üste gömme” uygulaması, bazı bölgelerde mekân darlığı veya geleneksel kabristanların korunması amacıyla yapılır.…